اطلس تظاهرات پوستی حاد و مزمن در مجروحین شیمیایی ایران در معرض گاز خردل گوگردی طی سال های 1367-1359 و سه دهه بعد

خلاصه ضرورت اجرای طرح                                                                                                                                             

عامل تاول زا خردل به خاطر خواص فیزیکی خود مقاومت و ماندگاری بسیار زیادی در سرما و دماهای معتدل دارند و حرارت و رطوبت اثرات
سم را تشدید می کنند. پوست های با رنگ روشن، جوانان و زنان نیز به گاز حساسترند. حدود ۲۰از گاز SMکه با پوست تماس می یابدجذب شده و بیشتر از طریق فولیکول مو و مجاری عرق نفوذ می کند. تظاهرات پوستی در بیش از ۹۰مصدومین و معمولا ۸ – ۶ساعت پس از تماس دیده می شود. اگر دو دقیقه از تماس یک قطره خردل با پوست بگذرد، صدمات جبران ناپذیری به این عضو وارد می شود.
استفاده گسترده از خردل گوگردی در قرن گذشته، اثرات سمی بلند مدتی را به عنوان یک عامل شیمیایی ناتوان کننده نشان داده است. اثرات موضعی عمدتا بر روی چشم، پوست و بافتهای تنفسی رخ می دهند و به دنبال آن اثرات سیستمیک در دستگاه های عصبی، ایمنی عبارتند از: برونشیت مزمن، برونشکتازی، برونکوپنومونی های مکرر، و فیبروز و تولید مثل بروز می کنند. عوارض دیررس تنفسی عمدتا ریوی که همگی به مرور زمان تشدید می یابند. خشکی پوست، کراتیت تاخیری و کاهش تعداد سلول های کشنده طبیعی که سبب افزایش خطر عفونت ها و بدخیمی ها می شوند نیز از جمله اثرات بلندمدت مسمومیت با خردل گوگردی هستند. اولین گزارش از اثرات سمی دیررس مسمومیت با خردل گوگردی، در ۲۳۶جانباز ایرانی دو سال پس از تماس اولیه،، آثار پوستی دیررس از قبیل هیپرپیگمانتاسیون، هیپوپیگمانتاسیون و اسکارپوستی را نشان داد  . شایعترین شکایت پوستی در این بیماران خارش ناشی از خشکی پوست است و درهوای خشک و پس از فعالیت فیزیکی تشدید می و پس از آن سوزش و پوسته ریزی بود. این علائم عمدتا شوند .لذا با توجه به بروز عوارض کوتاه مدت و بلند مدت پوستی در قربانیان مواجهه یافته با خردل و عدم وجود مطالعه ایی جامع در این خصوص و با توجه به استفاده از این سلاح شیمیایی توسط دولت های مختلف در سالهای اخیر، بررسی دقیق عوارض پوستی در این بیماران ضروری بوده و سبب شناخت بهتر جامعه پزشکی شده و شاید بتوان از بروز و پیشرفت عوارض پوستی جلوگیری کرد، لذا هدف از این مطالعه بررسی تظاهرات پوستی حاد و مزمن در قربانیان شیمیایی ایران در معرض سولفور خردل در طی سال های ۱۳۵۹ – ۱۳۶۷و ارائه تصاویر بالینی در دو فاز حاد و مزمن از اسیب های پوستی میباشد.

مجری طرح: دکتر سید ناصر عمادی